کبالت مخصوص پلی استر

کبالت مخصوص پلی‌استر یک ترکیب شیمیایی است که به عنوان کاتالیزور در رزین‌های پلی‌استری غیر اشباع (UPR – Unsaturated Polyester Resin) استفاده می‌شود. این ترکیب معمولاً به شکل سولفات کبالت یا استئارات کبالت موجود است و نقش حیاتی در فرآیند پخت و سخت شدن رزین‌های پلی‌استری ایفا می‌کند.

نقش و عملکرد

• کبالت به عنوان شتاب‌دهنده پخت رزین عمل می‌کند و فرآیند پلیمریزاسیون رادیکالی رزین‌های پلی‌استری غیر اشباع را تسریع می‌کند.
• معمولا همراه با پرکربنات‌های آلی (مانند متیل اتیل کتون پراکساید – MEKP) استفاده می‌شود، که نقش آغازگر پلیمریزاسیون را دارند.
• وجود کبالت باعث می‌شود رزین در دما و زمان مناسب سخت و مقاوم به محیط شود.

مزایا

• افزایش سرعت پخت رزین بدون کاهش کیفیت محصول نهایی
• امکان کنترل بهتر زمان ژل شدن (Gel Time) و سخت شدن
• بهبود خواص مکانیکی و سطحی محصول نهایی مانند مقاومت به ضربه و کشش

اشکال و ترکیب شیمیایی

• سولفات کبالت (Cobalt sulfate): محلول آبی یا پودر، مناسب برای کنترل سرعت پخت.
• استئارات کبالت (Cobalt octoate): محلول در رزین، معمولاً ۴ تا ۱۰٪ در رزین اضافه می‌شود و سرعت پخت را افزایش می‌دهد.

کاربردها

• در صنایع کامپوزیت برای تولید قطعات فیبر کربن، شیشه، و قطعات صنعتی
• ساخت قایق‌ها، مخازن، کفپوش‌ها و قطعات اتومبیل
• تولید پوشش‌ها و رنگ‌های پلی‌استری

نکات ایمنی

• کبالت ترکیب سمی است و تماس مستقیم با پوست یا استنشاق بخارات آن خطرناک است.
• استفاده از دستکش، عینک ایمنی و تهویه مناسب الزامی است.
• دور از منابع حرارت و مواد قابل اشتعال نگهداری شود.

نکات فنی

• مقدار مناسب کبالت بستگی به نوع رزین و دمای محیط دارد؛ معمولاً بین ۰.۱ تا ۰.۵٪ وزنی از رزین استفاده می‌شود.
• اضافه کردن بیش از حد کبالت می‌تواند باعث پخت خیلی سریع و ترک خوردن محصول شود.
• معمولا قبل از افزودن آغازگر (Peroxide) به رزین اضافه می‌شود تا کنترل زمان ژل شدن آسان‌تر باشد.